ناوه‌ڕۆك
ناساندن
ڤایبەر یان ڕاکوتن ڤایبەر یان فایبەر (بە ئینگلیزی: Viber، بە عەرەبی: فایبر) بریتییە لە بەرنامەیەکی نەرمەکاڵای IP (VoIP) و نەرمەکاڵای نامەی خێرا (IM) کە خاوەندارێتی دەکرێت لەلایەن کۆمپانیای فرەنەتەوەیی ژاپۆنی ڕاکوتن، کە بە خۆڕایی بەردەستە بۆ گووگڵ ئەندرۆید و ئای ئۆ ئێس، مایکرۆسۆفت ویندۆز، ئەپڵ macOS و پلاتفۆرمی لینوکس. بەکارهێنەران تۆمار دەکرێن و دەناسرێنەوە لە ڕێگەی ژمارەی تەلەفۆنی مۆبایلەوە، خزمەتگوزارییەکە لەسەر پلاتفۆرمی دێسکتۆپ دەست دەکەوێت بەبێ ئەوەی پێویستی بە پەیوەندی مۆبایل هەبێت.
جگە لە ناردنی نامەی ڕاستەوخۆ، ڕێگە بە بەکارهێنەران دەدات میدیا ئاڵوگۆڕ بکەن وەک وێنە و تۆماری ڤیدیۆیی، هەروەها خزمەتگوزاری تەلەفۆنی نێودەوڵەتی و تەلەفۆنی مۆبایلیش دابین دەکات بەناوی Viber Out. لە ساڵی ٢٠١٨ زیاتر لە یەک ملیار بەکارهێنەر لە تۆڕەکەدا تۆمارکراون. ئەم بەرنامەیە لە ساڵی ٢٠١٠ لەلایەن کۆمپانیای ڤایبەر میدیای قوبرسەوە پەرەپێدرا و لە ساڵی ٢٠١٤ لەلایەن ڕاکوتن کڕدرا. لە ساڵی ٢٠١٧ـەوە ناوی کۆمپانیاکەی ڕاکوتن ڤایبەر بووە. بنکەکەی لە قوبرسە لەگەڵ نووسینگەکانی لەندەن، مانێلا، مۆسکۆ، پاریس، سان فرانسیسکۆ، سەنگاپورە و تۆکیۆ.
زانیاری گشتی
| دامەزرێنەرەکان |
|
| گەشەپێدەر | ڕاکوتن ڤیبەر (بەشێک لە کۆمپانیای ڕاکوتن) |
| ساڵی دروستبوون | ٢٠١٠ |
| سیستەمی کارپێکردن | Cross platform |
| ماڵپەڕ | viber.com |
مێژوو
دامەزراندن
ڤایبەر میدیا لە ئیسرائیل لە ساڵی ٢٠١٠ لەلایەن تاڵمۆن مارکۆ و ئیگۆر ماگازینیک دامەزراوە. لە ماوەی دوو ساڵی یەکەمی بەردەستبوونیدا، ڤایبەر داهاتی نەبوو. بەڵام دەستیکرد بە بەدەستهێنانی داهات لە ڕێگەی پارەدانی بەکارهێنەر بۆ پەیوەندی دەنگی ڤایبەر و بازاڕی ستیکەری نامەی گرافیکی ڤایبەر. کۆمپانیاکە لە سەرەتادا لەلایەن وەبەرهێنەرە تاکەکەسییەکانەوە پارەی پێدراوە. ڤایبەر لە ئایاری ٢٠١٣ تەنها ١٢٠ کارمەندی هەبوو.
کڕینی ڤایبەر لەلایەن ڕاکوتن
لە ١٣ـی شوباتی ٢٠١٤، ڕاکوتن ڕایگەیاند کە ڤایبەر میدیای بە ٩٠٠ ملیۆن دۆلار کڕیوە. ژامیل ئاگاوا لە شوباتی ٢٠١٧ بوو بە بەڕێوەبەری جێبەجێکاری ڤایبەر میدیا، جێی مارکۆ بوو کە لە ساڵی ٢٠١٥ جێی هێشت. ناوە یاساییەکەی هێشتا ڤایبەر میدیایە، بنکەکەی لە لۆکسەمبورگە. لە ساڵی ٢٠٢٠، ڕاکوتن ڤیبەر و ڕێکخراوی تەندروستی جیهانی (WHO) بەشدارییان کرد لە مامەڵەیەکی بازرگانی بۆ چاتبۆتێک بۆ ئاگادارکردنەوەی بەکارهێنەران لە کێشەکانی وەکو تەندروستی ژنان و هەڵمەتێکی دژە جگەرەکێشان. لە ئایاری ٢٠٢٢، ڕاکوتن ڤایبەر خزمەتگوزاری چاتی سەرەکی Viber Plusـی دەستپێکرد کە تایبەتمەندی تایبەتی پێشکەش دەکات، لەوانە تایبەتمەندییەکانی بازاڕی ستیکەر، بەکارهێنانی ئازادی ڕیکلام، باجی تایبەت، ئایکۆنی ڤایبەر، هاوبەشکردنی فایلی گەورە و زیاتر.
بەکارهێنەر
لە کانوونی یەکەمی ٢٠١٦ ڤایبەر ٨٠٠ ملیۆن بەکارهێنەری تۆمارکراوی هەبوو. بەگوێرەی ئامارەکان لە مانگی کانوونی دووەمی ساڵی ٢٠١٩دا ٢٦٠ ملیۆن بەکارهێنەری چالاکی مانگانەی هەبوو. هیندستان گەورەترین بازاڕی ڤایبەر بوو لە کانوونی یەکەمی ٢٠١٤ بە ٣٣ ملیۆن بەکارهێنەری تۆمارکرا، کە پێنجەم بەناوبانگترین بەکارهێنەری ڕاستەوخۆیە لە وڵاتەکەدا. لە هەمان کاتدا ٣٠ ملیۆن بەکارهێنەر هەبوون لە ئەمریکا، ٢٨ ملیۆن لە ڕووسیا و ١٨ ملیۆن بەکارهێنەر لە بەڕازیل. ڤایبەر بە تایبەتی بەناوبانگ بووە لە ئەورووپای ڕۆژهەڵات، کە زۆرترین دابەزاندنی هەیە لەسەر ئەندرۆید لە بیلاڕووسیا، مۆڵدۆڤا و ئۆکرانیا. هەروەها لە عێراق و لیبیا و نیپاڵ بەناوبانگە.
گرنگترین وڵاتانی بەکارهێنەری ڤایبەر
ڕووسیا
ڤایبەر یەکێکە لە بەناوبانگترین ئەپەکانی نێردراو لە ڕووسیا. لە کانوونی دووەمی ٢٠١٦ ڤایبەر لە ڕووسیا توانی بەسەر WhatsApp سەربکەوێت بە نزیکەی ۵٥ ملیۆن بەکارهێنەر.
ئۆکرانیا
لە ساڵی ٢٠٢١، ڤایبەر بەناوبانگترین ئەپی نامەگۆڕی ئۆکرانیا بوو، کە بەکارهێنەران لە ساڵی ٢٠٢١دا ٩٧،٥ ملیار نامەیان ناردووە. لە شوباتی ٢٠٢٢، گرووپی ڕاکوتن ڕیکلامەکانی لە خزمەتگوزاری نامەی ڤایبەر لە ئۆکرانیا و ڕووسیا لابرد لە وەڵامدانەوەی داگیرکاری مۆسکۆ بۆ ئۆکرانیا. لە هەمان کاتدا هیرۆشی میکیتانی دامەزرێنەری کۆمپانیای ڕاکوتن ڤیایبەری ژاپۆنی، ٨.٧ ملیۆن دۆلاری بەخشی بۆ پشتگیریکردنی ئۆکرانیا.
بولگاریا
ژمارەی پەیوەندییە تەلەفۆنییەکان و ئەو پەیامانەی لە ڕێگەی ڤایبەرەوە نێردراون لە بولگاریا لە ساڵی ٢٠٢١ بەپێی ئەو داتایانەی کۆمپانیاکە پێشکەشی کردووە بە بەکارهێنانی ڤایبەر ڕێژەی ١١٪ زیادی کردووە کە گەیشتووەتە نزیکەی ٥٣٠ ملیۆن پەیوەندی و تێکڕای ٤٠٠ نامە لە چرکەیەکدا.
یۆنان
تا کۆتایی ساڵی ٢٠٢١، زیاتر لە ٩٠٪ـی خەڵکی یۆنان ڤایبەریان لەسەر مۆبایلەکانیان بەکارهێناوە، ئەمەش وای کردووە ببێتە باشترین ئەپی نامەگۆڕین لە وڵاتەکەدا. لە ساڵی ٢٠٢٢، شارەوانی ئەسینا کۆمەڵگایەکی فەرمی ڤایبەری دامەزراند بۆ ئەوەی هاوڵاتییان ئاگادار بکەنەوە دەربارەی ڕووداوەکانی شارەکە، خزمەتگوزارییە دیجیتاڵییەکان، پرۆژە بەردەوامەکان، پێشنیارەکان، چالاکییەکان بۆ هەموو تەمەنەکان و زانیاری لەسەر ئاژەڵە بێلایەنەکان.
سڕبیا
ڤایبەر گەورەترین بەرنامەیە لە سڕبیا لە مانگی تشرینی دووەمی ساڵی ٢٠٢١ زیاتر لە ٩٠٪ـی سڕبیەکان ڤایبەریان لەسەر مۆبایلەکەیان هەیە.
پلاتفۆرمەکان
ڤایبەر لە ٢ـی کانوونی یەکەمی ٢٠١٠ بۆ ئایفۆن بەردەست کرا. لە ٨ـی ئایاری ٢٠١٢ لەسەر بلاکبێری و ویندۆز فۆن پەخشکرا، بەدوایدا پلاتفۆرمی ئەندرۆید لە ١٩ـی تەممووزی ٢٠١٢، سامسۆنگ بادا لە ٢٤ـی تەممووزی ٢٠١٢، کە لەو کاتەدا ئەپەکە ٩٠ ملیۆن بەکارهێنەری ھەبوو. لە ئایاری ٢٠١٣، ڤایبەر وەشانێکی دێسکتۆپی بۆ ویندۆز و ماکۆس بڵاوکردەوە. لە ئابی ٢٠١٣، ڤایبەر بۆ لینوکس بڵاوکرایەوە. لە ساڵی ٢٠١٥، وەشانێک بۆ تابلێتی ئایپاد و کاتژمێری زیرەکی کاتژمێری ئەپڵ بڵاوکرایەوە.
تایبەتمەندییەکان
لە ٣ی ئازاری ٢٠١١، ڤایبەر ٢.٠ بڵاوکرایەوە کە توانای نامەی دەستبەجێی زیاد کرد. لە تەممووزی ٢٠١٢، پەیامی گرووپ و بزوێنەری دەنگی HD زیادکرا بۆ هەردوو بەرنامەی ئەندرۆید و ئای ئۆ ئێس. بەکارهێنەران دەتوانن چەندین جۆری فایلی میدیا بنێرن لەوانە وێنە، ڤیدیۆ، GIF، فایل، پەیامی دەنگی و ستیکەر.
